Każdy z nas odbiera świat, zdobywa nową wiedzę i umiejętności za pomocą zmysłów (kanałów sensorycznych). Okazuje się, że nie każdy z trzech głównych zmysłów: wzrok, słuch i ruch (czucie), funkcjonuje u wszystkich ludzi na tym samym poziomie. Większość osób wykazuje tendencję do preferowania jednego z kanałów (zależy to od dominacji jednego ze zmysłów, a nie od świadomie podjętej decyzji. Wpływ na to mają zarówno tendencje dziedziczne, jak i oddziaływanie środowiska). Dlatego też różnimy się między sobą sposobami myślenia, odbierania i przetwarzania informacji – część z nas to wzrokowcy, słuchowcy, czuciowcy (kinestetycy).

WZROKOWCY – osoby, które odbierają świat głównie wzrokiem. Lubią się uczyć poprzez patrzenie lub obserwację pokazu; lubią wykresy, tabele, uporządkowane teksty. „Myślą obrazami” – z łatwością tworzą w umyśle bogate sceny, ze słowami kojarzą obrazy, nowym terminom nadają znaczenie wtedy, gdy je zobaczą lub przeczytają opis wizualny.

- Preferują opisy, robienie notatek

- Pamiętają twarze, zapominają natomiast imiona

- Kiedy są skoncentrowani, nie są świadomi odgłosów wokół; koncentrację burzy im nieporządek lub ruch

- Formułują myśli w postaci obrazów (nielinearnie), dlatego też często myślą o kilku rzeczach na raz i wypowiadają się chaotycznie

- Wyrażają emocje raczej przez ekspresję mimiczną

- Lubią się w coś wpatrywać, rysować

- Preferują porządek i ład

- Używają słów takich jak: zobacz, patrz, widzisz itp.

SŁUCHOWCY – osoby, które odbierają świat głównie słuchem. Lubią słuchać siebie i innych. „Myślą w słowach i dźwiękach”. Jeśli znajdą się w nowej sytuacji, najpierw zastanawiają się, co usłyszą lub same powiedzą.

-Preferują dialog i rozmowę, unikają długich opisów w czasie czytania

- Dobrze zapamiętują imiona, zapominają twarze

- Uczą się poprzez głośne powtarzanie materiału, poruszają ustami i czytają po cichu

- Łatwo się dekoncentrują z powodu dźwięków lub hałasu

- Lubią coś nucić, rozmawiać ze sobą lub innymi

- Wyrażają stan emocjonalny poprzez ton i tembr głosu

- Lubią słuchać, ale też wtrącać własne zdanie

- Używają słów takich jak: słuchaj, brzmi, mówię

KINESTETYCY (CZUCIOWCY) – osoby, które odbierają świat głównie przez ruch, zapachy, smaki, emocje. Lubią się uczyć poprzez wykonywanie i bezpośrednie zaangażowanie.

- Najlepiej pamiętają to, co wykonali, a nie to, co usłyszeli lub zobaczyli

- Mają trudności z ortografią (muszą napisać słowo, żeby „wyczuć” jak się je pisze)

- Lubią pracować w „bałaganie” – odpowiada im taki stan rzeczy

- Lubią bliski kontakt z drugim człowiekiem podczas rozmowy (mały dystans, dotykanie, poklepywanie), ale mają trudności podczas dłuższych okresów słuchania

- Żeby utrzymać koncentrację, często poruszają się i zmieniają pozycję

- Gestykulują podczas mówienia i słuchania

- Używają słów: czuć, brać, trzymać

Źródło: opracowanie własne na podstawie „Trudne sytuacje w gimnazjum i szkole ponadgimnazjalnej”, wyd. Raabe, Warszawa, 2004.